Trước xu thế phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh Cà Mau thời gian qua đã tích cực ứng dụng khoa học công nghệ vào giảng dạy góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, đồng thời chuẩn bị trước một bước nguồn nhân lực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong tương lai. 

Theo đó, các trường học trên địa bàn đã triển khai hệ thống quản lý học tập như Moodle, Canvas, Blackboard để quản lý khóa học, bài giảng và theo dõi tiến độ học tập của học sinh. Sử dụng các nền tảng học tập trực tuyến như Zoom, Microsoft Teams, Google Classroom để tổ chức các lớp học từ xa. Sử dụng công nghệ AI và dữ liệu lớn với ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để cá nhân hoá học tập, phân tích dữ liệu lớn để đánh giá hiệu suất học tập. Phát triển nội dung số và tài liệu học tập nhằm tạo ra các nội dung học tập số hoá như video, bài giảng trực tuyến và sách giáo khoa điện tử. Qua đó, cung cấp tài liệu học tập đa dạng và phong phú, giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách sinh động và dễ hiểu hơn. Ngoài ra các trường còn sử dụng phần mềm quản lý hành chính để số hoá quá trình quản lý tài liệu, hồ sơ học sinh và quản lý tài chính hiệu quả hơn.

Sở GD&ĐT cũng phối hợp với các nhà mạng tổ chức triển khai các phần mềm trực tuyến về quản lý học sinh, quản lý điểm, quản lý công chức, viên chức, quản lý cơ sở vật chất, hồ sơ sổ sách...; trang bị phần mềm quản lý ngân hàng câu trắc nghiệm, chấm thi trắc nghiệm (Intest, Mark test) đến 100% trường THCS, THPT trong toàn tỉnh, đồng thời chỉ đạo xây dựng ngân hàng câu trắc nghiệm để các nhà trường khai thác sử dụng phục vụ cho kiểm tra, đánh giá và các kỳ thi.

Đồng thời đẩy mạnh triển khai giáo dục STEM kết hợp hoạt động nghiên cứu khoa học tại các cơ sở giáo dục và tổ chức các cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật (KHKT) với nhiều chủ đề khác nhau thuộc các lĩnh vực Robot, năng lượng tái tạo, môi trường, biến đổi khí hậu, nông nghiệp công nghệ cao… Trung bình mỗi năm tỉnh Cà Mau có 60 đề tài dự án thi KHKT dành cho học sinh trung học ở vòng chung khảo cấp tỉnh.

Bên cạnh kết quả đạt được, ngành cũng nhìn nhận vẫn còn những mặt hạn chế, khó khăn trong việc ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số (CĐS) trong giáo dục. Một trong những trở ngại lớn nhất là vấn đề kinh phí. Việc trang bị cơ sở vật chất hiện đại, đầu tư phần mềm và công cụ học tập tiên tiến đòi hỏi nguồn tài chính lớn, không phải cơ sở giáo dục nào cũng có thể đáp ứng. Điều này dẫn đến tình trạng bất bình đẳng trong tiếp cận công nghệ giữa các trường học. Bên cạnh đó, yếu tố con người cũng đóng vai trò quan trọng. Giáo viên cần được đào tạo liên tục để nắm bắt kịp thời những công nghệ giảng dạy mới. Việc thay đổi phương pháp giảng dạy truyền thống sang nền tảng hiện đại có thể tạo ra áp lực, đòi hỏi sự thích ứng nhanh chóng từ phía giáo viên và học sinh. Ngoài ra, việc sử dụng công nghệ trong giáo dục cũng đặt ra mối lo ngại về an ninh thông tin và quyền nhân thân. Việc quản lý dữ liệu của các cơ sở giáo dục, chưa đảm bảo an toàn, phụ thuộc vào nhà mạng nên có thể dẫn đến những hệ luỵ không mong muốn.

Thời gian tới, ngành giáo dục sẽ tăng cường đầu tư nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) đáp ứng yêu cầu CÐS, đặc biệt là các cơ sở giáo dục ở vùng khó khăn. Song song đó là xây dựng các hệ thống phần mềm quản lý giáo dục đồng bộ và kết nối để tối ưu hoá việc quản lý thông tin và dữ liệu. Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn cho giáo viên về kỹ năng CNTT và phương pháp giảng dạy trực tuyến để nâng cao hiệu quả dạy học. Ðưa các môn học và hoạt động về CNTT vào chương trình giáo dục để trang bị cho học sinh kỹ năng cần thiết trong thời đại số. Phát triển và triển khai các chính sách bảo mật thông tin và bảo vệ dữ liệu cá nhân của học sinh, giáo viên trong môi trường số. Ðồng thời, huy động nguồn lực xã hội, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp công nghệ tham gia vào quá trình CÐS trong giáo dục thông qua các dự án hợp tác. Phát triển nội dung giáo dục số nhằm xây dựng và cung cấp các tài liệu học tập, khoá học trực tuyến phong phú và chất lượng cao. Ðổi mới phương pháp giảng dạy, khuyến khích áp dụng các phương pháp giảng dạy sáng tạo, tương tác và tích cực để thu hút sự tham gia của học sinh. Thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới, áp dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn để cải thiện hiệu quả quản lý giáo dục và cá nhân hoá việc học cho học sinh, đồng thời khuyến khích đổi mới, sáng tạo nhằm tạo môi trường thuận lợi cho giáo viên và học sinh thỏa sức, thử nghiệm các phương pháp và công nghệ mới trong giảng dạy và học tập.

Bằng việc thực hiện các giải pháp này, ngành giáo dục Cà Mau có thể tận dụng tối đa cơ hội từ CÐS, cải thiện chất lượng giáo dục và chuẩn bị cho học sinh sẵn sàng bước vào kỷ nguyên số.